Ik kan me voorstellen dat je nog nooit van een geheugenpaleis gehoord hebt. Het klinkt ook wel een beetje raar. Je kunt je niet direct een beeld vormen van wat dat dan precies is, terwijl wanneer je wel weet wat een geheugenpaleis is, dat ook wel de meest logische naam lijkt te zijn.
Ik zou 12 boeken vol kunnen schrijven over het geheugenpaleis. Misschien doe ik dat ook nog wel. Daar ben jij echter nu niet mee geholpen. Je wil gewoon even snel weten wat het nou precies is, en als het even kan, hoe je er al mee aan de slag kan. Iedereen wil shortcuts haha!
Het werkt omdat je er voor werkt
Laat ik voorop stellen dat een geheugenpaleis werkt, omdat het je hersenen aan het werk zet. Wanneer je dus via shortcuts probeert gebruik te maken van de technieken, dan ga je dus eigenlijk al aan het doel voorbij. Ik help je maar gelijk even uit de droom! Maar wanneer je de investering in tijd maakt om de technieken op de juiste manier toe te passen, zul je verbaasd zijn over wat jouw geheugen allemaal kan.
Een kaartendek onthouden met het geheugenpaleis
Een voorbeeld. Precies een maand geleden had ik met mijn moeder afgesproken. Ik vertelde haar dat ik wilde leren om een kaartendek te onthouden. Voor de hartenkaarten had ik al beelden bedacht, dus die mocht ze op mij testen. Ze schudde de 13 hartenkaarten en gaf ze aan mij terug. Ik nam een paar minuten de tijd om de kaarten goed in mij op te nemen. Zij maakte een foto van de volgorde van de kaarten, ik niet. Ik zou onthouden op welke volgorde deze kaarten liggen. Ik zei tegen haar: “Je mag mij op een compleet random moment om de volgorde van deze kaarten vragen. Dat mag nu zijn, maar ook aan het eind van de dag. Weet je wat, om jou te overtuigen dat deze techniek echt werkt, mag je me zelfs na vandaag eens bellen en spontaan er om vragen. Of dat nu morgen is, over 3 weken of over 2 maanden… Kijk maar. Ik beloof je dat ik ze nog weet!”

Ik moet zeggen dat ik em wel direct een beetje kneep. Had ik dat nou echt net gezegd? Oh help. Dan moet ik deze serie kaarten dus ook heel vaak gaan herhalen in mijn hoofd. Nouja, dat moest dan maar.
Dit was vlak voor de feestdagen. Al met een paar dagen was ik volledig vergeten dat ik die 13 kaarten zou onthouden. Na 3 weken was ik blij dat mijn moeder het vergeten leek te hebben. Ik had haar in de tussentijd nog gezien, en meerdere malen aan de telefoon gehad. Ze vroeg nergens om. Gelukkig, dacht ik.
Vanmorgen had ik haar weer aan de telefoon. Ik zat in de auto onderweg naar de fysiotherapeut. Plots vroeg ze: “He Noelle, ik mocht jou zomaar een keer vragen naar die kaarten he! Ik heb even de foto erbij gezocht, en ik was benieuwd of je ze nog weet!”
Paniek
Paniek. “Oooh nou weet je mam, ik ben sindsdien zo druk aan het werk geweest, en ik heb de andere kleuren ook geprobeerd in mijn hoofd te stoppen. Ik oefen nu elke dag meerdere malen, en kan toch niet al die kaarten elke keer onthouden.. Maar het begon volgens mij met een harten vrouw. Oh, en het eindigt met een 6. Maar alles wat daar tussen zit, weet ik niet hoor… He mam, het klopt wel toch, die vrouw en die 6?”
Lichtelijk in paniek nu. Ik ben niet echt aan het waarmaken wat ik beloofd had. Nu kan ik er sowieso nooit zo goed tegen om overvallen te worden met iets. Ik ben ook niet dol op verrassingen bijvoorbeeld. Dit was echter iets wat ik zelf geïnitieerd had, helaas.. De vrouw en de 6 waren wel goed ja, volgens mijn toch wat teleurgestelde moeder.
Even rustig ademhalen
Maar als snel zeg ik tegen haar: “Oh en voor de 6 komt een Boer – 3 – Aas. Dus de laatste 4 zijn Boer – 3 – Aas – 6. Klopt dat?” Dat klopte. Langzaamaan komt mijn zelfvertrouwen terug. Misschien weet ik ze nog wel alle 13?
“Oh en het begint met de vrouw, 2, 5!” Dat klopte ook. Ik wist er al 7 van de 13. Nog 6 te gaan. 10 – heer – 9 is een setje. Dat weet ik zeker. Nog 3… 8 – 7 – 4. dan nu nog de volgorde..
Ineens weet ik het weer. “Vrouw – 2 – 5 – 8 – 7 – 4 – 10 – Heer – 9 – Boer – 3 – Aas – 6!” roep ik uit. “Dat is em toch? Oh alsjeblieft, zeg dat em dat is. Ik ben volledig vergeten te herhalen, dus als dit klopt, bewijst het des te meer dat het werkt! Zeg dat het klopt!”
Het klopt. Dit was de volgorde waarin de kaarten een maand geleden op tafel hadden gelegen toen we een kopje koffie in een museum dronken. Ik vroeg of ze nu overtuigd was dat het werkt. Dat was ze. Onder de indruk was ze ook. Zelf wist ze nog een paar kaarten te groeperen. Dat de Heer na de 10 kwam bijvoorbeeld. Maar waar in de serie die kaarten dan zaten, dat wist ze niet meer.
Het geheugenpaleis
Hoe ik dit deed? Ik zette de kaarten in een geheugenpaleis. Harten heb ik geassocieerd met een serie genaamd the Girlmore Girls. Elke kaart is een karakter uit de serie. De heer is Luke, de vrouw is Lorelei, etc. Een deel van de kaarten onthoud ik met de Major-methode. Daarin is bijvoorbeeld de 5 een L (dus bij mij nu Lane), de 4 een R (dus bij mij Rory), de 3 een M (dus bij mij Emily) etc. Waar dat niet mogelijk was, plaatste ik de personen op plekken die voor mij logisch voelen. De 2 werd Richard (vrouw van Emily, dus hoort daarbij), de Aas is Logan, want hij noemt zijn vriendin altijd Ace. En zo heb ik uiteindelijk alle 13 kaarten voor mij heel logisch benoemd.
Hiermee maak ik dan een verhaal. Ik gebruik hiervoor nog een methode, de PAO methode. PAO staat voor Person- Action – Object. Elke persoon heeft ook een handeling en een object. Emily (Person) drinkt bijvoorbeeld thee (action) en heeft zalmpasteitjes (object). Alle 13 karakters hebben hun eigen action en object.
Nu groepeer ik de kaarten in setjes van drie. Vrouw – 2 – 5. Het beeld dat ik dan vorm is altijd eerst de persoon, die dan de handeling van de tweede kaart uitvoert, met het object van de derde kaart. Dat beeld plaats ik in een huis. Ik koos het huis van mijn moeder. Voor de deur, op de galerij, plaatste ik Lorelei (Vrouw). Ze golft (2) op de galerij met drumstokjes (5). Het volgende beeld plaats ik in de gang. Nog een beeld op de wc. Het volgende beeld aan de eettafel, en de laatste losse kaart in haar slaapkamer. Ik heb nu een filmpje in mijn hoofd gemaakt van allemaal gekke beelden door haar huis. Dat filmpje is zo maf, dat het moeilijk uit mijn geheugen verdwijnt. En zo komt het dat ik na een maand nog steeds de volgorde van 13 hartenkaarten uit mijn hoofd weet.
Het oefenen met kaarten traint heel veel technieken tegelijk. Deze hoef je echt allemaal niet ineens te kunnen. Het Major-systeem, en zeker het PAO-systeem, zijn skills die je later pas aan je repertoire toe wil voegen. Maar de basis blijft nog steeds het zelfde.
Een geheugenpaleis is niets meer of minder dan bizarre associaties maken en die plaatsen op een route.
Een route in een huis, de route naar je werk, welke route dan ook. Veel mensen gebruiken routes door huizen. Vandaar de naam: geheugenpaleis.